Nomen est omen

Van oudsher krijgen mensen bij hun geboorte een naam toegedicht. In de tijd van de Romeinen was het een algemeen geloof dat de naam ook invloed had op je levenslot. Later werden mensen om ze te herkennen vaak genoemd met de naam van de vader erbij, bvb Jan Willemszoon, wat later Willemsen of Willems werd. Of verwees men naar de plaats waar de persoon in kwestie woonde, Van Brouckzele of Vermeulen, … of naar een typische eigenschap, De Witte of De Langhe,…. Een aantal namen verwezen naar het beroep. Vandaar familienamen als Smidt, De Backer, Mulder, Visscher,  Kuipers, De Boer, enz… Hier had het lot invloed op de naam in plaats van andersom.

Alhoewel, als ik het tijdschrift Klasse mag geloven, dragen kinderen die Kelly, Shania of Kevin heten een klein hypotheekje mee voor de rest van hun leven. Dat neigt alweer meer in de richting van de Romeinen. Maar Klasse verklaart dit doordat mensen met een lagere sociale status andere namen geven aan hun kinderen dan mensen met een hogere sociale status. Zoals je met de naam Sieglinde of Sigiswald veel kans maakt om in de Steinerschool terecht te komen en klassieke muziek te studeren. Een totaalpakket dat je meekrijgt van je ouders, zeg maar.

In de 18^de eeuw, tijdens het bestuur van Napoleon, kregen mensen dan een vaste naam die geregistreerd werd en die eveneens gebruikt werd en nog wordt voor de nakomelingen. Zo krijg je nu een dokter De Strooper of tandarts De Beul. Dan hoop je al snel dat de naam niet het minst invloed op de drager heeft. 

Ik moest hier aan denken toen ik door de Van Hersteenstraat reed en mijn blik per toeval op de naam boven de deur van de handelszaak op de hoek viel. Het is een winkel van ramen en deuren in pvc, hout en aluminium. Ik was er al meerdere keren voorbij gefietst. Maar nu zag ik plots de naam van de zaakvoerder: “Fensterman”. Dat kan toch geen toevalstreffen zijn. Dat is exact wat de Romeinen 2000 jaar geleden beweerden: ‘nomen est omen’. Voor wie geen afstammeling is van Pieter De Coninck, die een wever was, uit het Latijn vertaald (heb je hem?) als: ‘de naam is een voorteken’.