Arrival City

De bovenste foto is een vleugje nostalgie. We bevinden ons op de hoek van de Berchemlei en de Bouwhandelstraat en kijken naar de overzijde. Rechtdoor-rechts loopt de Bouwhandelstraat verder. We zien warempel onze eigenste Sint-Janskerk. Links kijken we op de pare kant van de Berchemlei. Waar de huizen eindigen, ligt ook de gemeentegrens van Borgerhout met Berchem. In die tijd oogde dat stukje van Berchem nog vrij landelijk. Iets verder in het groen liggen de vesten, onderdeel van de verdedigingsgordel rondom de stad.

Vele jaren zijn verlopen. En de buurt is veranderd. De peperbus zit verscholen achter de huizen van  de Frans De Vriendtstraat. De vesten zijn gedempt en ‘opgewaardeerd’ tot een autosnelweg. En het stukje landelijk Berchem is volgeplempt met woontorens en heet voortaan Wapenstilstandlaan. Voor de huizen in de Berchemlei staan ondertussen zwaar gekandelaarde bomen. Het hoekhuis is geïsoleerd. Daardoor is het energiezuiniger maar heeft het wel iets van zijn charme verloren. Dat gebeurde ook met het huis op de tegenoverliggende hoek, want dat zag je al eerder hier.

De woonblokken aan de Wapenstilstandlaan lijken wel een illustratie van het boek “Arrival City”, vertaald als “De trek naar de stad”, van Doug Saunders. Waarin de schrijver uitlegt hoe de laatste tientallen jaren een wereldwijde migratie van platteland naar de stad plaats heeft. De auteur die in alle continenten deze migratie is gaan bestuderen, pleit ervoor om de dynamiek van die nieuwkomers te valoriseren. Het boek zou verplichte literatuur van alle beleidsmakers moeten zijn. Om te beginnen van het nieuwe stadsbestuur in Antwerpen.

Voor de volledigheid nog even meegeven dat de Berchemlei genoemd werd naar de steenweg tussen Berchem en Deurne. En de Bouwhandelstraat kreeg haar naam van de maatschappij Berchemse Bouwhandel die hier de huizen bouwde. Ik ben het even gaan opzoeken: "Berchemsche Bouwhandel", immobiliënmaatschappij, gesticht in 1909, die tussen ca. 1910-30 honderden huizen liet optrekken, vooral in Berchem en Borgerhout. De maatschappelijke zetel van het bedrijf was aan het Frederik de Merodeplein in Berchem.

Bovenste foto uit de collectie van Albert Vandenabeele

Titel = boek