Het goed Te Boelaar te Borgerhout werd reeds vernoemd in 1385. Het was toen een hoeve. Stilaan groeide deze hofstee uit tot een hof van plaisantie voor welgestelde families. Tot het in 1914 als park in handen kwam van de gemeente Borgerhout.
Het hoofdgebouw, het zogenaamde kasteel, is met de grond gelijk gemaakt. De bijgebouwen zijn verbouwd tot schoollokalen. Zie hier en daar.
Maar tussen de plaats waar voorheen het kasteel stond en de school nu, staat een paviljoentje. Het dateert uit de 19de eeuw, een periode waarin de eigenaars van de grote domeinen buiten de stad graag wat romantische elementen aan hun eigendommen toevoegden. Denk maar aan de jachttoren annex ruïne annex grotten en ook de Chinese toren in het buurpark Boekenberg. In Te Boelaar werd het een boshuisje.
De eerste steen vermeld:
PREMIERE PIERRE
PLACEE PAR
LOUISE COGELS
LE 1 JUIN 1858
Wat rondstruinen op het internet leert ons het volgende over de familie van Louise:
“De familie Cogels is een vooraanstaande adellijke Antwerpse familie van grondeigenaars en bankiers, die nauwe banden had met andere aristocratische families. De familie leverde tal van volksvertegenwoordigers en senators. En was ook actief in de Antwerpse politiek.”
Het paviljoentje werd door de gemeente gebruikt als kaartershuisje en schuiloord voor de parkwachter. Helaas raakte het gebouwtje in danig verval en takelde af tot een echte ruïne met ramen, deur noch dak. Toen ben ik in mijn pen geschoten en heb brieven geschreven naar beleidsverantwoordelijken. Maar het bleef stil aan de overkant. Op monumentendag van 2007 heb ik dan een eenmansactie gevoerd. En heb aan het paviljoen een hekeldicht en een oproep tot herstel gehangen:
Kwatrijn voor Borgeruïne
Een paviljoen ooit in Te Boelaer gebouwd
Nu zo’n slordige honderdvijftig jaren oud
Rot als snot, door vandalen haast gesloopt
Zo wordt erfgoed beschermd in Borgerhout
De actie werd opgepikt door GvA. En plots kwam er schot in de zaak. Paviljoen Cogels werd gerestaureerd in de oorspronkelijke staat (waardoor het gebouw minder binnenruimte had!) en in bruikleen gegeven aan de scoutsgroep 30 prins Boudewijn. Jammer genoeg hebben de scouts er nog niet zo heel veel plezier aan gehad. Maar dat kon je hier al lezen:
Bovenste foto: Paviljoen Cogels als kaartershuisje. Foto: 1979 © Agentschap Onroerend Erfgoed
Onderste foto: Bij de inhuldiging in 2010 (let op de open veranda). Foto: Patrick De Roo
1 opmerking:
Over de familie van Louise: Louise is een dochter van John Cogels en Marie Osy, jawel, die van de Cogels-Osylei. Zij bezaten in die tijd Te Boelaer. In 1858 was Louise een jaar of 5, toen ze die steen legde. Later zal ze kasteelvrouw worden van het Rivierenhof. Ik had me nog niet gerealeerd dat er dus een link is tussen Boelaar en Rivierenhof. Merci voor de ontdekking! Stella
Een reactie posten