Sproet

Een 'longread' heet zoiets tegenwoordig. De tekst hieronder heeft te maken met het stukje dat ik gisteren postte en is van de hand van buurman Tom Verswijvel. Ik heb het dus niet zelf geschreven (het stond op Facebook en ik neem het gewoon zonder toestemming over), maar ik sta er wel helemaal achter:

"In de slipstream van ‘Een kwestie van geluk’ zijn een aantal media gaan focussen op onze wijk, met een redelijk verschillende insteek. Het stuk in De Standaard Magazine vertrok vanuit een expliciete framing “nieuwe ondernemers & creatievelingen maken de buurt hip”. De krant oordeelt dat het moment daar is om Borgerhout als hip en trendy neer te zetten en gaat op zoek naar materiaal om dat beeld te stofferen. Soms is dat een bewust polariserend beeld want a) dat verkoopt beter en b) hoeven ze niet te nuanceren (want dat vreet dan weer tijd en energie). GvA ging breder en omvattender met de zes Turnhoutsebaan-bijlagen.

Als gewone buurtbewoner sla je het allemaal wat gade en kom je tot de vaststelling dat geen enkel geschetst beeld of frame de lading dekt. Ik ervaar de buurt anders dan beschreven in ‘Een kwestie van geluk’ of in de kranten. Om hun framing wat kracht bij te zetten zijn sommige kranten op zoek gegaan naar lokale woordvoerders, allemaal buren van mij die ik (in meerdere of mindere mate) ken als brave mensen met goede bedoelingen. Gewoon goede buren eigenlijk, ik ben niet van de school die de mens een intrinsiek slecht karakter toebedeelt. GvA heeft met haar bijlagen veel buren aan het woord gelaten, een heel divers palet. Heel wat onderwerpen waren wel herkenbaar, de rode draad van Pieter Embrechts heb ik echter gelaten voor wat hij is. Die draad kan ik immers zelf wel leiden, op basis van de alledaagse belevingen in deze buurt. Het stuk in de De Standaard Magazine was framing-overkill, zeer trending tegenwoordig in al die magazines en bijlagen die elke week gevuld moeten raken.

En dan kan ik perfect begrijpen dat sommige buurtbewoners zich allesbehalve aangesproken, ja zelfs geschoffeerd voelen. In het opiniestuk als bijlage komt dat expliciet tot uiting. Een scherp geschreven opinie, wat al snel over de tongen gaat. Mooi zo, mijn buren gaan met elkaar in debat, ik ben daar voor omdat het mijn nieuwsgierigheid aanwakkert naar geschiedenis, heden en toekomst van onze buurt. Een geschiedenis die gemaakt werd door vele voorgaande generaties buren die hier allemaal een goed leven voor ogen hadden en dat (deels) hebben kunnen realiseren. Dat mag gepaard gaan met heel veel trots. Maar ook door mijn huidige buren, die allen op hun manier hier samen willen leven. Ik zie veel goodwill maar ook nog heel veel segregatie. “Wij zijn echt heel goed in het naast elkaar leven”, aldus een wijze buur. En daar zijn we allemaal ook deels mee oorzaak van. In de zomer, op een gesegregeerd Krugerplein, zie ik ook dat vooral de jongsten schuchtere stapjes zetten tot samenleven, in de zandbak nota bene. Nog niet terughoudend omwille van pijnlijke ervaringen met samenlevingsconflicten en zich al helemaal niet bewust van al het geframe in de boekskes. Toekomst komt goed denk ik dan, keep calm and be patient.

Maar toch trappen we wederom in de polarisatieval (zo mooi gespannen door de media), en wordt het een robbertje nieuwe versus oude generatie, autochtonen versus allochtonen..
Waarom beginnen we elkaar verwijten te maken? Waarom laten 3 geleerde dames zich verleiden om met de meest vileine bewoordingen enkele buren met de vinger te wijzen, geruchten voor waar aan te nemen als zouden jonge gasten geen centje mogen bijverdienen op ‘Muziek in de Wijk’ of selectief quoten om een buur (die een bar of wat naambekendheid heeft , gewoon zijn ding probeert te doen en toevallig door de media aangesproken wordt ) in een slecht daglicht te plaatsen? Freelance getuigen die hun wellicht veel genuanceerdere kijk op de dingen eerst door de framingsmolen van de pers gedraaid zien worden en vervolgens te maken krijgen met 3 vrouwelijke buren die enkele uitspraken highlighten om hun opinie kracht bij te zetten. Het probleem wordt daarbij uitgekristalliseerd, dat valt niet te ontkennen. Wij is duidelijk, zij ook. Maar brengt het een mogelijke oplossing tezelfdertijd een stap dichterbij?

Zij die het wij-zij verhaal aanhangen, de Kempenzoon die angst voor vergiftiging bij de lokale pizzaboer veinst, bewindsvoerders die ondingen als imagoverlagende taksen bedenken (zijn/haar winkel deugt niet, die van ons wel), die maar al te graag hebben dat we elkaar in de haren vliegen, lachen in hun vuistje.

Het punt dat het opiniestuk wil maken vind ik heel waardevol: dit Borgerhout leeft omwille van huidige én vorige generaties. Dit Borgerhout leefde vroeger ook, en zal dat in de toekomst ook doen. En de ene dag schuurt het en kraakt het wat meer dan de andere. En we kennen elkaar nog lang niet goed genoeg om hiervoor een award voor samenleven in de wacht te slepen. Werk voor de boeg. En ja, in de gretigheid om hun steentje dat ze bijdragen positief te promoten, verliezen sommige getuigen in de media al wel eens de historische context uit het oog, dat is menselijk.
Het opiniestuk heeft echter ook het framingvirus opgelopen: de ‘goodwill bewoner’ moet en zal daarbij in zijn/haar blootje gezet worden want laat zich in de marge van wat een positief verhaal over onze wijk zou moeten worden verleiden tot uitspraken die – zeker wanneer ze ontdaan zijn van context – minachting uitstralen. Minachting voor het verleden en voor een groot deel van de buren, verpersoonlijkt en spontaan vertegenwoordigd door drie straffe madammen.
“Borgerhout bruist maar laat zijn ware gelaat enkel zien aan diegenen die angst, vooroordelen en minachting achterwege laten,” besluiten de dames. Zo is het maar net, een spiegel zou ik daarentegen wel bij de hand houden. Ondertussen ben ik wel wat wijzer geworden, dankzij de opinie van alweer een andere buurman die ik enkel ken vanop social media: “Deze buurt valt vooralsnog niet te claimen. Door geen enkele (sub)cultuur.” Doe dus maar gewoon allemaal, en veeg eerst voor eigen deur. Het ware gelaat van Borgerhout, daar ben je zelf een sproet van."